Διεθνής Ημέρα Γυναίκας

Εδώ και αρκετές δεκαετίες κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου γιορτάζουμε την παγκόσμια ημέρα γυναίκας. Συνηθίζεται η μέρα αυτή να χαρακτηρίζεται με γλυκανάλατα ευχαριστήρια δώρα από τον ανδρικό πληθυσμό στις γυναίκες  για την προσφορά τους στο νοικοκυριό και την κοινωνία μας γενικότερα. Είναι η μέρα που οι γυναίκες βγαίνουν με τις κοριτσίστικες παρέες τους και πιθανόν αποφεύγουν την εμπλοκή τους με τα οικοκυρικά ως ένδειξη εορτασμού.

Μα στα αλήθεια είναι βασικό, να μην ξεχνάμε, αν και όλοι πλέον το γνωρίζουμε, ότι η 8^η  Μαρτίου είναι ημέρα μνήμης των αγώνων του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών. Η πρώτη τήρηση της “Ημέρας της Γυναίκας”, ονομαζόταν «Εθνική Ημέρα της Γυναίκας»  και πραγματοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου του 1909 στη Νέα Υόρκη, όπου διοργανώθηκε από το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αμερικής  κατόπιν εισήγησης της Τερέζα Μαλκίελ. Αν και υπήρξαν ισχυρισμοί ότι η μέρα τιμούσε τη διαμαρτυρία των εργατριών στην κατασκευή ενδυμάτων στη Νέα Υόρκη στις 8 Μαρτίου του 1857, οι ερευνητές τούς καταρρίπτουν ως μύθο.

Στις 19 Αυγούστου 1910 διοργανώθηκε Διεθνής Διάσκεψη Γυναικών ως πρόδρομος της γενικής συνάντησής της Δεύτερης Διεθνούς Σοσιαλιστικής Κοινότητας στη Κοπεγχάγη της Δανίας. Εμπνευσμένη εν μέρει από τους Αμερικανούς σοσιαλιστές, η Γερμανίδα Σοσιαλίστρια Λουίζε Τιτς πρότεινε την καθιέρωση μιας ετήσιας Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας και υποστηρίχθηκε από τη συνάδελφο σοσιαλίστρια και αργότερα κομμουνίστρια ηγέτιδα Κλάρα Τσέτκιν, υποστηριζόμενη από την Κέιτ Ντούκε χωρίς όμως να καθοριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία. Οι αντιπρόσωποι (100 γυναίκες από 17 χώρες) συμφώνησαν με την ιδέα ως μέσο προώθησης των ίσων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος του εκλέγειν για τις γυναίκες.

Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολλοντάι έπεισε τον Λένιν να καθιερώσει την 23^η Φεβρουαρίου (8η Μαρτίου) ως επίσημη Αργία στη Σοβιετική Ένωση.

Η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος στη Δύση τη δεκαετία του ’60 αναβίωσε τη Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας, από το 1975. Δύο χρόνια μετά, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε τα κράτη – μέλη να ανακηρύξουν την 8η Μαρτίου ως Ημέρα του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των γυναικών και την παγκόσμια ειρήνη.

Στη χώρα μας, η θέση της γυναίκας αναβαθμίστηκε θεσμικά το 1952 όπου οι Ελληνίδες απέκτησαν δικαίωμα «εκλεγείν και εκλέγεσθαι». Η Ελένη Σκούρα ήταν η πρώτη Ελληνίδα βουλευτής, θέτοντας υποψηφιότητα με το κόμμα «Ελληνικός συναγερμός». Το 1975 θεσμοθετήθηκε η ισότητα του Έλληνα με την Ελληνίδα, ενώ το 1982 ψηφίστηκε σχετικός νόμος για να λάβει η Ελληνίδα σύνταξη.

Τα τελευταία χρόνια καταγράφεται αξιοσημείωτη πρόοδος από την κατάργηση νόμων που επέβαλαν διακρίσεις μέχρι την αναγνώριση της αναγκαιότητας της αύξησης της εμπλοκής του γυναικείου πληθυσμού σε αποφάσεις πολιτικών και κοινωνικών ζητημάτων. Δυστυχώς, όμως, το χάσμα μεταξύ των φύλων είναι ακόμα μεγάλο με τις γυναίκες να καταλαμβάνουν ακόμα μόλις το ένα τέταρτο των θέσεων στη βουλή σε όλο τον κόσμο και  να πληρώνονται κατά μέσο όρο  16% λιγότερο (ανά ώρα) από τους άντρες.  Παράλληλα , να σημειωθεί ότι η νομική προστασία ενάντια στο βιασμό και την ενδοοικογενειακή βία εξασθενεί σε κάποιες χώρες ενώ τα αναπαραγωγικά και σεξουαλικά δικαιώματα της γυναίκας απειλούνται.

Το χάσμα μεταξύ των φύλων τροφοδοτείται εδώ και αιώνες από τη βαθιά ριζωμένη πατριαρχική νοοτροπία αλλά και από τα πολλά χρόνια διακρίσεων.

Θα ήταν υπέροχο να μη χρειαζόταν την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας να διαβάζαμε άρθρα σχετικά με την καθοριστική ανάγκη για ισότητα των φύλων αλλά να θεωρείτο δεδομένη. Να αρκούμαστε μόνο σε ιστορικές αναφορές σχετικά με  τη μάχη ενάντια στα στερεότυπα και τις διακρίσεις από τις Σουφραζέτες στις αρχές του 20^ου αιώνα μέχρι τους Φεμινιστές του 21^ου αιώνα ,οι οποίοι θα είχαν καταφέρει να διαλύσουν την πατριαρχία και να σπάσουν το κατεστημένο.

Ειρήνη Φωτοπούλου

BSc in Occupational Therapy

Co-Founder of Ysterografoisotita

Co-Founder of Bohotale

Ιστορική Πηγή: Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας – Βικιπαίδεια (wikipedia.org)